جملات در زبان عربي به دو صورت به كار مي روند: اسميه و فعليه.
اسميه = مبتدا + خبر ( الطالب في المدرسة )
فعليه = فعل + فاعل + مفعول ( يكتب الطالب درسه )
انواع فعل:
۱. ماضي: فعلي كه در زمان گذشته اتفاق مي افتد.
2. مضارع: فعلي كه در زمان حال يا آينده اتفاق مي افتد.
3. امر: فعلي كه به انجام كاري در زمان حال يا آينده دستور مي دهد.
صرف افعال ماضي به همراه ضماير آنها:
هو فعل / هما فعلا / هم فعلوا / هي فعلت / هما فعلتا / هنّ فعلن / انتَ فعلتَ / انتما فعلتما / انتم فعلتم / انتِ فعلتِ / انتما فعلتما / انتنّ فعلتنَّ / أنا فعلتُ / نحن فعلنا
صرف افعال مضارع به همراه ضماير آنها:
هو يفعل / هما يفعلان / هم يفعلون / هي تفعل / هما تفعلان / هنّ يفعلن / انتَ تفعل / انتما تفعلان / انتم تفعلون / انتِ تفعلين / انتما تفعلان / انتنّ تفعلن / انا أفعل / نحن نفعل
صيغه هاي امر:
فعل امر مخاطب ( امر حاضر ) از صيغه هاي مخاطب فعل مضارع ساخته مي شود.
1. حرف مضارعه را حذف كنيد.
2. اگر بعد از حذف حرف مضارعه اولين حرف ساكن باشد بايد يك همزه امر بر سر فعل بياوريد ( در غير اين صورت نيازي به همزه امر نيست ).
3. آخر فعل را مجزوم كنيد.
مثال: تَذهَبُ : إذهَب ( برو ) / تذهبانِ: إذهبا ( برويد )
فعل امر غايب و متكلم ( امر به لام ):
1. اضافه كردن لام امر به ابتداي يكي از صيغه هاي غايب يا متكلم فعل مضارع.
2. مجزوم كردن آخر فعل.
يذهب : ليذهب ( بايد برود ) / يذهبون : ليذهبوا ( بايد بروند )
رابطه فعل با فاعل در جمله:
1. فعل از لحاظ تذكير و تأنيث مطابق فاعل جمله به كار مي رود.آموزش زبان عربي يعني اگر فاعل جمله مذكر باشد فعل نيز مذكر مي شود و بالعكس.
2. اگر فعل غايب قبل از فاعل در جمله ذكر شود به صورت مفرد به كار مي رود حتي اگر فاعل مثني يا جمع باشد. اما نسبت به مخاطب و متكلم، هميشه صيغه فعل با فاعل مطابقت دارد.
يحضر الطالب. / يحضر الطالبان. / يحضر الطلّاب. / تحضر الطالبة. / تحضر الطالبتان. / تحضر الطالبات.
جاي فعل در جمله:
در زبان عربي بر خلاف زبان فارسي غالبا فعل اول جمله يا قبل از فاعل ذكر مي شود. اين قاعده در صورتي در زبان عربي رعايت نمي شود كه گوينده بخواهد بر «فاعل» تأكيد كند.