پنجشنبه ۱۶ فروردین ۰۳

زبان عربي ، آموزش مكالمه زبان عربي،آموزش عربي،عربي ،آموزش زبان عربي،آموزش قواعد

مروري بر قواعد اعلال در افعال مزيد زبان عربي

۴,۸۵۳ بازديد

در افعال مزيد همان  قوانين فوق الاشاره وجود دارد البته بعضا چند نكته خارج از اين موارد وجود دارد كه بيان مي گردد :

نكته ۱) مثال واوي اگر به باب افتعال وارد شود ابتداء حرف عله در « تاء » باب افتعال ادغام مي گردد ، آنگاه  همانند افعال سالم صرف مي شود . مانند :

« وفق » :           اتــَّفــَقَ           يَــتــَّفِـقُ             اتــَّفِـقْ             اتــِّفاق

نكته ۲ ) فعل اجوف در باب هاي «  تفعيل ، مفاعلة  ، تفاعل  و  تفعّـل  »  فاقد تغيير است .مانند :

« بيـن » در باب تفعيل :           بَيــَّنَ             يُـبَــيــِّنُ            بَــيــِّنْ              تبــيــيـن

« قوم » در باب مفاعله :          قاومَ              يُقاومُ               قاوِمْ                مُقاومَة

« فوت » در باب تفاعل :          تــَفاوَتَ           يَتــَفاوَتُ           تــَفاوَتْ            تــَفاوُت

« فوق » در باب تفعّـل :           تــَفــَوَّ قَ        يَـ تــَفــَوَّ قُ        تــَفــَوَّ قْ           تــَفــَوّ ق

 

 نكته ۳ ) فعل اجوف در باب هاي « افعال ، استفعال ، افتعال و انفعال  بر قالب و وزن هاي زير مي آيند :

باب افعال :                         أفال                 يُفيل                إفالة

مانند : شار « شور »              أشار         يُشير        إشارة

 

باب استفعال :                    إستفال           يَستفيل          إستفالة

مانند : جاب « جوب »            ‌إستجاب         يستجيب          إستجابة

 

باب افتعال :                        إفتال               يفتال              إفتيال

مانند : خار «خير »                 ‌إختار               يختار              إختيار

 

باب انفعال :                        إنفال               ينفال               إنفيال

مانند : قاد « قيد »                 ‌إنقاد                ينقاد                إنقياد

 

تذكر مهم : دانستن قواعدي كه در ذيل مي آيد  ( قواعد اعلال ) به خودي خود فاقد ارزش علمي است و آگاهي از آنها تنها در صورتي مفيد است كه اين قواعد را بتوان در مرحله عمل بكار برد .

شايان توجه است كه اين قواعد صرفا در كتاب هاي قدما درج شده است و در روش جديد آموزش از اين شيوه در آموزش فعل هاي معتل نبايد استفاده شود و بيان اين نكات در اينجا از اين باب است كه ديگراني با ذكر اين  نكات  دانش آموزان عزيز را دچار سردرگمي و يا ... ننمايند .

۱ ) واو حرف عله متحرك ما قبل مفتوح قلب به الف مي شود .

مانند : قَوَل َ = قال َ

۲ ) ياء حرف عله متحرك ما قبل مفتوح قلب به الف مي شود

مانند : يَـخـْشـَيُ = يَـخـْشـَي

 ۳ ) واو حرف عله متحرك ما قبل مكسور قلب به ياء مي شود  ( واو در موضع حركت است ).

مانند قـُـوِلَ ـــ  قِـولَ = قيلَ

 ۴ ) واو حرف عله متحرك و ما قبل آن حرف صحيح و ساكن باشد ، فتحه را به ما قبل مي دهند .

مانند :  يُقـْوَل ُ ـــ يُـقـَـول ُ

 ۵ ) واو حرف عله متحرك و ما قبل آن حرف صحيح و ساكن باشد ، فتحه را به ما قبل مي دهند .( واو در موضع حركت است )

مانند :  يُقـْوَل ُ ـــ يُـقـَـول ُ = يُـقال

 ۶ ) ضمه بر واو ثقيل است نقل به ما قبل مي شود .

مانند : امر قال يقول : اُقـْـوُلْ = قُلْ ( با وجود حركت قاف از همزه مستغني شد ) ، يدعُوُ = يدعُو

 ۷ ) كسره بر واو ثقيل است نقل به ما قبل مي شود .

مانند  : قـُـوِلَ = قِـولَ

 ۸ ) كسره بر ياء ثقيل است نقل به ما قبل مي شود.

 مانند :  يَـبْـيـِـعُ = يَـبيـعُ  ، بُـيـِعَ = بيعَ  ( بعد از سلب حركت ما قبل )

 ۹ ) در التقاء ساكنين حرف عله حذف مي شود .

مانند :  يَـقـُولـْنَ = يَـقـُلـْنَ

 ۱۰ ) اگر واو ميانه ياء مفتوحه و كسره لازمه باشد بخاطر ثقيل بودن مي افتد .

مانند : مضارع وعد : يَـوْعَـدُ = يَـعِـدُ

 ۱۱ ) ضمه بر ياء ثقيل است ياء حرف عله متحرك ما قبل مكسور قلب به ياء مي شود

مانند :  يَـهْـدِيُ = يَـهْـدِي

۱۲ ) در ناقص واو  و ياء در پنج لفظ بيافتد به جزم .                    

مانند  :‌لم + يهدِي = لم  يهدِ     ،     لم + يدعُو = لم  يدعُ    ،     لم + يخشـَي = لم  يخشَ

 ۱۳ ) ضمه بر ياء ثقيل است نقل به ما قبل مي شود.

مانند  : اسم مفعول از باع  يبيع ـــ مَبْـيُـوع  در التقاء ساكنين عله مي افتد : مَبُوع واو را قلب به ياء كردند  و ما قبل را مكسور تا مشتبه نشود با اجوف واوي

۱۴ ) اگر اَفعَل و اِستَفعَلَ از معتل العين (اجوف آموزش زبان عربي) باشد، حركت عين آن ها به فاء منتقل و به «الف» تبديل مي شود سپس چون دو الف جمع شده اند يكي از آن ها را حذف مي كنيم و به جاي آن در آخر مصدر حرف «ة» مي افزاييم مانند :

 «  اِشارة    -     إغاثَة         و          اِستخارة       -     استقامة    »

۱۵ ) اگر تَفَعَّل و تَفاعَلَ از معتل اللام باشد «الف» آخر آن ها بدل به «ياء» و ماقبلش مكسور مي شود مانند: «تَأنَّي  تَأَنّي     و    تَغاضَي تَغاضِي ».

تاكنون نظري ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در رویا بلاگ ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.